Er is in het verleden onderzoek gedaan naar de effectiviteit van rampenplannen.
Na de waarschuwing (verificatie, validatie) moet het rampenplan in werking treden. Terwijl de hulpdiensten aan het lezen zijn, ontstaat onder de bevolking van het getroffen gebied een dynamiek met betrekking tot overleven, positie kiezen, individuele maatregelen treffen en daarna bijdragen aan het treffen van collectieve maatregelen.
In die dynamiek moeten de publieke hulpdiensten invoegen en pogen de regie in handen te krijgen. Hoe dat zou moeten staat op de eerste pagina van het plan.
Dat blijkt uit het onderzoek, gelijk ook de laatste pagina van het plan te zijn, die gewerkt heeft zoals vooraf bedacht.
Een ramp bestrijden is een proces managen. Een proces manage je door situationeel leiderschap toe te staan (On scene commander, Copi = Commandant op plaats incident) terwijl het commandocentrum feitelijk een coördinatiecentrum moet zijn die informatie uitwisselt tussen de commandanten in het veld en de generale staf i.c. het kabinet. Niks meer en niks minder, vervolgens is er een OMT dat interpreteert en duidt en scenario’s ontwikkeld.
Voor een pandemie was er geen plan, zelfs niet de eerste pagina, wie belt wie. Ook Belgie had geen plan, Duitsland niet, Frankrijk niet etc. Geen enkel land had een plan. Dan val je terug op alinea een, er ontstaan situationele dynamieken die niet parallel lopen en evenmin dezelfde objectieven hoeven te hebben. Er is immers tekort aan alles, de mensen, inwoners, maar ook zorgprofessionals gaan in een overlevingsmodus en dan komt het beste in de mens boven, hamsteren, mondkapjes en schorten “organiseren” ongeacht de legitimiteit van de herkomst. Dat klinkt als paniek. Zo gedroegen de mensen zich in hun overlevingsdrang, maar ook de pers in hun duidingsdrang en de lokale bestuurders in hun controledrang. Het geheel is een waterbed gebleken. Het succes in Belgie van vandaag is het verlies voor Nederland morgen en het succes in Nederland van gisteren was de ramp voor Duitsland volgende week.
Zonder rampenplan is de uitkomst een verrassing, zonder oefening van de scenario’s en de functionaliteit van de reddingsmiddelen, ontstaan verschillen in bestrijdingsniveau en aanpak en is de schade onnodig groot. Daarnaast kan ook gesteld worden, dat door de gefragmenteerde situationele aanpak, niet iedere inwoner van dit land gelijke kansen heeft een ramp te overleven.
Dat geldt ook voor uw bedrijf. De procesrisico analyse leidt tot preventieve maatregelen op het gebied van product, proces en organisatie kwaliteit die de continuïteit van de onderneming moeten waarborgen. Zonder plan staat u 1-0 achter.